Page 10 - ວິຊາ: ຟີຊິກນີວເຄຼຍສ ສາຍຟີຊິກສາດ
P. 10

ທິຆາ: ຒີຆິກຌີທ຾຃ຼງຘ                                                                                                       ຘາງຒີຆິກຘາຈ


                                                  ປ ຍ: ຘະ຿ຈຄ຃ທາຓ຿ປຄຌີທ຾຃ຼງຘ
                                          ໄ
                         2). ຓທຌຘາຌ຃າຈ຾຃ ບຌ (Mass defect)
                                                                                                     ໄ
                                                                                        ໄ
                                                                                     ໄ
                                       ໄ
                         ຓທຌຘາຌ຃າຈ຾຃ ບຌ (Mass  defect) ຿ຓ ໄ ຌໝາງ຾ຊິຄຓທຌຘາຌຘ ໄ ທຌໜຶຄ຋ີນາງໂຎ ເຈງ຾ຓ ບຌີທ຾຃ຼບບຌ
                                                                               ໅
                                                                          ໄ
                     ບິຈຘະຖະຓາຖທຓກັຌ຾ຎັຌຌີທ຾຃ຼັງຘ, ຓທຌຘາຌຂບຄຌີທ຾຃ຼັງຘ຋ີ຾ກີຈຂ ຌແໝ ໄ ຅ະຓີຓທຌຘາຌຌ໅ບງກທ ໄ າຏົຌຖທຓ
                     ຂບຄຓທຌຘາຌຌີທ຾຃ຼບບຌບິຈຘະຖະກ ໄ ບຌຖທຓຉົທກັຌ.
                                                               ໄ
                                                                                                         ໄ
                         ຊ໅າແນ໅  M ຿຋ຌຓທຌຘາຌຖທຓຂບຄຌີທ຾຃ຼງ຋ີຓີ຾ຖກຓທຌຘາຌ  A ຿ຖະ ຾ຖກບາຉບຓ຾ຎັຌ  Z  ຾ຆິຄ຿ຉ ໄ ຖະ
                                                                                                               ໅
                                                                                                            ໄ
                                                                                  ໄ
                     ໂຒຒ໅າຍັຌ຅ຸຓີຓທຌຘາຌ  m , m  ຿ຖະ  (A  Z ) ຿຋ຌ຅ າຌທຌຌີທຉຕບຌ຾ຆິຄ຿ຉ ໄ ຖະຉົທຓີຓທຌຘາຌ  m  ຈັຄຌັຌ
                                          e
                                                                                                         n
                                              p
                                               ໄ
                     ຊ໅າ຅ະ຃ິຈໂຖ ໄ ນາຓທຌຘາຌ຃າຈ຾຃ ບຌໂຈ໅຅າກຘ ຈ:
                                            m   Z( m   m )  ( A  Z) m  M
                                                          p
                                                                       n
                                                     e
                                                m   m    mass of  H  atom                  (1)
                                                       p
                                                  e

                           ໅
                        ຘະຌັຌ:       m   Zm  ( A Z) m   M         ນຼ
                                             H
                                                         n
                                     m   Zm   Nm   M
                                             H
                                                    n

                           m = mass defect (amu)
                           mp = ຓທຌຘາຌຂບຄເຎຉຕບຌ (mass of a proton (1.007277 amu))
                           mn = ຓທຌຘາຌຂບຄຌີທຉຕບຌ (mass of a neutron (1.008665 amu))
                           me =ຓທຌຘາຌຂບຄບິ຾ຖັກຉຕບຌ (mass of an electron (0.000548597 amu))
                           Z = ຾ຖກບາຉບຓ atomic number (number of protons)
                           A = ຾ຖກຓທຌຘາຌ  mass number (number of nucleons)

                                                                               7
                                                         7
                                                               ໄ
                                                 ໄ
                             ໄ
                     ຉົທດ ໄ າຄ: ຅ົຄ຃ິຈໂຖ ໄ ຓທຌຘາຌ຃າຈ຾຃ ບຌຂບຄ  Li  ຾ຆິທ ໄ າຓທຌຘາຌຂບຄ  Li  ຿ຓ ໄ ຌ 7,016003 amu
                                                         3
                                                                               3
                     ທິ຋ີ຿ກ໅: ບີຄຉາຓຘົຓຏົຌ
                                     m    mZ(  e   m )  ( A   Z) m n  M
                                                   p
                                     m    1(3  . 007826  amu)   7 (   . 1 ) 3  008665  amu  7  . 016003  amu
                                     m   . 0  0421335  amu

                     2). ຑະຖັຄຄາຌດຶຈໜ ໄ ຽທ
                                                             ໄ
                            ຑະຖັຄຄາຌດຶຈໜ ໄ ຽທ ໝາງ຾ຊິຄຑະຖັຄຄາຌ຋ີແຆ໅ແຌກາຌດຶຈຌີທ຾຃ຼບບຌແນ໅ຓາຖທຓຉົທກັຌ຾ຎັຌຌີທ຾຃ຼັງຘໂຈ໅
                                          ໄ
                                                                 ໄ
                                                                          ໅
                     ເຈງຑະຖັຄຄາຌດຶຈໜ ໄ ຽທ຋ີຎ ໄ ຽຌປ ຍຓາ຅າກຓທຌຘາຌ຋ີ຾ຘງໂຎຌັຌ຾ບຄ ເຈງກາຌຆບກນາ຃ ໄ າຑະຖັຄຄາຌດຶຈໜ ໄ ຽທ
                     ໂຈ໅຅າກກາຌຎ ໄ ຽຌ຿ຎຄຂບຄຓທຌຘາຌຎ ໄ ຽຌ຾ຎັຌຑະຖັຄຄາຌ. ຊ໅າແນ໅ B.E  ຿຋ຌແນ໅ຑະຖັຄຄາຌດຶຈໜ ໄ ຽທຓີນົທໜ ໄ ທງ
                                                                                                           ໄ
                                                                              ໄ
                     ຾ຎັຌ ຾ຓກາບິ຾ຖັກຉຕບຌເທຌ ( MeV ) ຿ຖະ  m  ຿ຓ ໄ ຌຓທຌຘາຌ຋ີ຾ຘງໂຎຓີນົທໜ ໄ ທງ຾ຎັຌ u  ເຈງ຋ີຓທຌ
                                   ໄ
                     ຘາຌ  u1  ຋ຽຍ຾຋ົາກັຍ 931 5 .  MeV .
                     ຅າກຘົຓຏົຌກາຌ຃ິຈໂຖ ໄ ຓທຌຘາຌ ຿ຖະ ຑະຖັຄຄາຌຂບຄໂບຘະໂຉ ຿ຓ ໄ ຌ  E   mc . ຘະຌັຌ ຑະຖັຄຄາຌຘົຓຓຸຈຂບຄ
                                                                                     2
                                                                                            ໅
                     1 amu ຘາຓາຈ຃ິຈໂຖ ໄ ໂຈ໅ເຈງ.

                                                                  8
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15